ΛΙΘΙΑΣΗ ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ - ΠΕΤΡΑ ΣΤΑ ΝΕΦΡΑ - ΟΥΡΗΤΗΡΑ - ΟΥΡΟΔΟΧΟ ΚΥΣΤΗ

Τι είναι η λιθίαση του ουροποιητικού;

Πρόκειται για την δημιουργία λίθων στην αποχετευτική μοίρα του ουροποιητικού (πέτρα στο νεφρό, ουρητήρα ή στην ουροδόχο κύστη).

Α/α ακτινοσκιερού λίθου στην ουροδόχο κύστη (Πηγή: Wikipedia)

Πόσο συχνή είναι η λιθίαση του ουροποιητικού;

Αφορά το 5% του γενικού πληθυσμού. Στις βιομηχανικές χώρες η επίπτωση είναι μέχρι 12%. Αναλογία ανδρών : γυναικών 2,5 : 1. Στους άνδρες υψηλότερο ποσοστό εμφάνισης στην ηλικία των 35 ετών. Στις γυναίκες υψηλότερο ποσοστό εμφάνισης στην ηλικία των 35 και 55 ετών.

Πόσο συχνή είναι η επανεμφάνιση λιθίασης, μετά το πρώτο επεισόδιο;

Το ποσοστό υποτροπής μετά το αρχικό επεισόδιο λιθίασης και για την επομένη πενταετία, είναι 10% ανά έτος και συνολικά 50% για τα επόμενα 5 χρόνια.

Υπάρχει κληρονομικότητα;

Το 25% των λιθιασικών ασθενών αναφέρει θετικό οικογενειακό ιστορικό.

Ποια είναι τα κυριότερα είδη λίθων;

• Οξαλικού ασβεστίου σε ποσοστό μέχρι 80% (75% μονοϋδρικό οξαλικό ασβέστιο, 25% διυδρικό οξαλικό ασβέστιο)
• Φωσφορικού ασβεστίου σε ποσοστό (4-6%)
• Ουρικού οξέως (8-10%)
• Φλεγμονώδης λίθος (5-7%)
• Κυστίνης (0,5-1%)

Ποιοι είναι οι κυριότεροι παράγοντες δημιουργίας λίθων;

• Ιδιοπαθής λιθίαση
• Κληρονομική προδιάθεση
• Αφυδάτωση
• Έλλειψη κίνησης
• Ανατομικές ανωμαλίες με συνακόλουθη «λίμναση» των ούρων (στένωση πυελοουρητηρικής συμβολής, εκκόλπωμα κάλυκα)
• Μεταβολικά αίτια (Υπερπαραθυρεοειδισμός, κυστινουρία, νεφρική σωληναριακή οξέωση)
• Φάρμακα (Indinavir, σουλφοναμίδες, βιταμίνη C > 4 gr ημερήσια δόση, τριαμπτερένη, Βιταμίνη D)
• Φλεγμονώδης νόσος του εντέρου

Πως τίθεται η διάγνωση σε πέτρα στο νεφρό, πέτρα στον ουρητήρα ή πέτρα στην ουροδόχο κύστη;

• Κλινική εξέταση
• Α/α ΝΟΚ
• Υπερηχοτομογραφικός έλεγχος
• Αξονική πυελογραφία

Λιθίαση αριστερού Νεφρού και ουρητήρα (βέλη). Σημειούται ύπαρξη αυτοσυγκρατούμενου ουρητηρικού καθετήρα (Pig tail ή Double J) σε 3D επεξεργασία αξονικής Πυελογραφίας

Θεραπευτική αντιμετώπιση της λιθίασης – Πως αντιμετωπίζεται μια πέτρα στο νεφρό, στον ουρητήρα και στην ουροδόχο κύστη

• Στο 85% των λίθων διαμέτρου μικρότερης των 5mm συμβαίνει αυτόματη αποβολή. Λίθοι στο κάτω τριτημόριο του ουρητήρα έχουν πιθανότητα 70% αυτόματης αποβολής, μέσου τριτημορίου 45% και άνω τριτημορίου 25%
• Τοποθέτηση αυτοσυγρατούμενου ουρητηρικού καθετήρα (Pig tail) με στόχο την παροχέτευση των ούρων και την αποφυγή βλάβης στο νεφρό, λόγω της υδρονέφρωσης (λίμνασμα ούρων στο νεφρό)
• Εξωσωματική λιθοτριψία (ESWL) για λίθους νεφρού μέχρι 2cm και επιλεγμένους λίθους ουρητήρα
• Ουρητηροσκόπηση με ημι/άκαμπτο ουρητηροσκόπιο ή εύκαμπτο ουρητηρονεφροσκόπιο και ενδοσωματική λιθοτριψία για λίθους ουρητήρα (βαλλιστικός λιθοτρίπτης ή λιθοτρίπτης Laser)

Ουρητηρονεφροσκόπηση με εύκαμπτο ουρητηρονεφροσκόπιο (πηγή:www.urologymatch.com)

Διαδοχικές εικόνες ανεύρεσης, σύλληψης και αφαίρεσης λίθων στα πλαίσια ουρητηροσκόπησης

• Διαδερμική νεφρολιθοτριψία σε λίθους του νεφρού > 3cm, κοραλλιοειδείς λίθους (λίθοι με κεντρικό σώμα και τουλάχιστον έναν καλυκικό κλάδο), όπως και λίθους ιδιαίτερα σκληρής σύστασης, ανθιστάμενους στην λιθοτριψία
• Σε λίθους της ουροδόχου κύστεως δύναται να γίνει ενδοκυστική λιθοτριψία (δηλ. θρυμματισμός της πέτρας μέσω της ουρήθρας, χωρίς ανοικτό χειρουργείο)

Μείωση κινδύνου επανεμφάνισης πέτρας στα νεφρά – Πρόληψη της λιθίασης του ουροποιητικού

• Αύξηση προσλαμβανομένης ποσότητας υγρών
• Κίνηση
• Μειωμένη πρόσληψη ζωικών πρωτεϊνών (μέχρι 100gr κρέας ή ψάρι ημερησίως)
• Μειωμένη πρόσληψη αλατιού (μέχρι 5gr ημερισίως)
• Μειωμένη πρόσληψη οξαλικών (οξαλικά περιέχουν τα ακόλουθα: Τσάι, κακάο, σπανάκι, τα τεύτλα, η γλυκιά πατάτα, τα ξηρά φασόλια)
• Σε καθημερινή βάση μέχρι 300ml γάλακτος
• Σε καθημερινή βάση μέχρι 50gr τυρί